Karpaty

Książka Macieja Janowskiego „Karpaty. Opowieść o pewnych górach” obejmuje cały łańcuch Karpat — od Bratysławy po Żelazne Wrota, od Bieszczadów po Góry Bihorskie — i opisuje dzieje tego regionu od prehistorii po współczesność. Dla autora Karpaty to przestrzeń, w której człowiek i krajobraz tworzą wspólnotę losu, a historia toczy się w rytmie dolin i przełęczy.

Janowski przedstawia Karpaty jako obszar wielonarodowy, gdzie przez stulecia współistniały różne grupy etniczne i wyznaniowe — Polacy, Rusini, Słowacy, Węgrzy, Rumuni, Czesi, Żydzi, Niemcy. W tym pejzażu, rozpiętym między kulturami i imperiami, „górskość” staje się kategorią kulturową — sposobem życia i myślenia kształtowanym przez przyrodę, wierzenia i sztukę.

Autor przygląda się również okresowi powojennych przemian: wysiedleniom, industrializacji, zmianom krajobrazu i pamięci. W tej części widać ścieranie się dziedzictwa imperiów z rzeczywistością państw socjalistycznych, a następnie z procesem transformacji po 1989 roku.

Bez egzaltacji, ale z literacką uważnością i historyczną erudycją autor kreśli panoramę Karpat, które nie mają jednego centrum.

Premiera książki: 9 grudnia 2025